(Li esta ambora an pertués ne l site "Café Portugal", i nun rejisti a fazer la sue traduçon, cuidei por bien fazer-la i publicar-la an mirandés, mesmo que tenga alguas lhemitaçones, porque nunca ye demais falar de pessonas cun tanto talento i balor, d'eilebar quien tanto ten feito i cuntina a fazer pula música. Assi tamien ye la mie ouportunidade de dar ls parabienes a el i demais pessonas que por tierras de Miranda ban çcubrindo, dibulgando i cantando tan guapa música)Al bolber a la sue tierra Natal fizo Célio Pires nun de ls mais respeitados custrutores de strumientos polifónicos de l paíç, cun eisemplares que son tocados por anstrumentistas profissionales i amadores, un pouco por to la Península Eibérica i Fráncia.
«La çanfona i l'ourganistrun son strumientos qu'hai yá mui tiempo me çpertan la curjidade. Inda assi, la mie bida profissional nun ten permitido çpor de l tiempo neçáiro pa la custruçon destes angenhosos strumientos», dixo Célio Pires.
L'artesano, para alhá de custrutor, ye tenido puls eitnomusicólogos pertueses i spanholes cumo un de ls melhores eisecutantes, de la sue geraçon, de çanfona, fraita pastoril, i gaita-de-foles
Este melitar de la GNR a bibir n’aldé raiana de Custantin (Miranda de l Douro) custruiu l sou purmeiro strumiento musical cula eidade de 16 anhos i agora ne l tiempo que le sobra, ye acupado a custruir eisemplares únicos de strumientos tradecionales i réplicas d'outros que remóntan a l’Eidade Média.
«La mie paixon por estes strumientos ben ne l seguimiento de la sue sonoridade, yá qu'un anstrumentista, cun un único strumiento, ye capaç de tocar i cantar dibersas melodies tradecionales acumpanhados por strumientos tipo "baixo"», custatou l'artesano.
Ua de las sues mais recientes custruçones ye un ourganistrun, strumiento de cuordas tocado por dues pessonas i que ben (remonta), segundo l custrutor, al seclo IX, sendo cunsidrado l'antecessor de la çanfona.
«Estes strumientos nun ban quebrar la tradiçon de la música de la region mirandesa ó strasmuntana, yá que hai teçtemunhos (registos ) de ls mesmos zde l’Eidade Média, sendo possible ancuntrar graburas an eigreijas ó catedrales de la Península», adelantrou.
Célio Pires lhembra que l «organistrun era mui outelizado para tocar música sacra, tenendo caído zuso cul aparecimiento de l'ourgano. Inda assi, este strumiento eiboluiu pa la çanfona, un strumiento mais fácele de tocar».
Segundo l custrutor de strumientos, la scuolha de ls materiales ye mui amportante para se tener ua sonoridade apurada i afinada: por esse motibo, ten que se recorrer a materiales i madeiras nobres i al mesmo tiempo tener la certeza de l que se stá a fazer.
«Quando custruímos un cordofone tenemos de tener an cunta que la scuolha de la madeira ye fundamental i ten de ser l'adequada a las dibersas partes de l strumiento», çtacou l custrutor.
La madeira de nozeira, l palo santo, l ácer salbaige, l pinho Flandes, palo negro ó alguergue son madeiras nobres que l custrutor nun çpensa. «Debido al sou précio i a la crise, inda hai pouca giente a mercar-los, a nun ser ls grupos musicales», salientou.
Passo a passo, l strumiento ganha forma até chegar a la mano de qualquiera tocador que terá de zambolsar antre quatro a cinco mil ouros para adquirir un de ls eisemplares.
Todos únicos.
...............................................
Miranda do Douro - Artesão dá vida a instrumentos polifónicos medievais
O regresso à terra Natal tornou Célio Pires num dos mais respeitados construtores de instrumentos polifónicos do país, com exemplares que são tocados por instrumentistas profissionais e amadores, um pouco por toda a Península Ibérica e França.
Café Portugal/Lusa; Foto - Nuno Ferreira | sexta-feira, 30 de Março de 2012«A sanfona e o organistrum são instrumentos que há já muito tempo me despertam a curiosidade. No entanto, a minha vida profissional não tem permitido dispor do tempo necessário para a construção destes engenhosos instrumentos», disse Célio Pires.
O artesão, para além de construtor, é considerado pelos etnomusicólogos portugueses e espanhóis como um dos melhores executantes, da sua geração, de sanfona, flauta pastoril, e gaita-de-foles.
Este militar da GNR a residir na aldeia raiana de Constantim (Miranda do Douro) construiu o seu primeiro instrumento musical aos 16 anos e actualmente o seu tempo livre é ocupado a construir exemplares únicos de instrumentos tradicionais e réplicas de outros que remontam à Idade Média.
«A minha paixão por estes instrumentos vem na sequência da sua sonoridade, já que um instrumentista, com um único instrumento, consegue tocar e cantar diversas melodias tradicionais acompanhados por instrumentos tipo "baixo"», constatou o artesão.
Uma das suas mais recentes construções é um organistrum, instrumento de cordas tocado por duas pessoas e que remonta, segundo o construtor, ao século IX, sendo considerado o antecessor da sanfona.
«Estes instrumentos não vão quebrar a tradição da música da região mirandesa ou transmontana, já que há registos dos mesmos desde a Idade Média, sendo possível encontrar gravuras em igrejas ou catedrais da Península», frisou.
Célio Peres recorda que o «organistrum era muito utilizado para tocar música sacra, tendo caído em desuso com o aparecimento do órgão. No entanto, este instrumento evoluiu para a sanfona, um instrumento mais fácil de tocar».
Segundo o construtor de instrumentos, a escolha dos materiais é muito importante para se obter uma sonoridade apurada e afinada: por esse motivo, tem que se recorrer a materiais e madeiras nobres e ao mesmo tempo ter a certeza do que se está a fazer.
«Quando construímos um cordofone temos de ter em conta que a escolha da madeira é fundamental e tem de ser a adequada às diversas partes do instrumento», destacou o construtor.
A madeira de nogueira, o pau santo, o ácer selvagem, o pinho Flandes, pau preto ou alguergue são madeiras nobres que o construtor não dispensa. «Devido ao seu preço e à crise, ainda há pouca gente a comprá-los, a não ser os grupos musicais», salientou.
Passo a passo, o instrumento ganha forma até chegar à mão de qualquer tocador que terá de desembolsar entre quatro a cinco mil euros para adquirir um dos exemplares. Todos únicos.